Nhiều người nhiễm COVID-19, đặc biệt là F0 điều trị tại nhà, thường thắc mắc F0 nên ăn gì và không nên ăn gì. Theo một nghiên cứu gần đây, có tới 60% bệnh nhân COVID-19 gặp các vấn đề về tiêu hóa. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về chế độ ăn uống phù hợp, giúp tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ phục hồi, đồng thời chỉ ra những thực phẩm cần tránh để không làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
Tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với F0
- Dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong quá trình điều trị COVID-19, đặc biệt khi hệ miễn dịch phải làm việc tích cực để chống lại virus. Các nghiên cứu khoa học cho thấy, những bệnh nhân duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng có khả năng phục hồi nhanh hơn 40% so với những người không chú trọng đến chế độ ăn uống.
Dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong quá trình điều trị bệnh
- Khi nhiễm COVID-19, cơ thể trải qua tình trạng viêm và stress oxy hóa cao, làm tăng nhu cầu về các dưỡng chất chống oxy hóa. Đồng thời, virus SARS-CoV-2 có thể gây tổn thương trực tiếp đến niêm mạc ruột, làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng và gây ra các vấn đề tiêu hóa như tiêu chảy, buồn nôn.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ cung cấp năng lượng cho quá trình hồi phục mà còn hỗ trợ sửa chữa tế bào bị tổn thương, tăng cường khả năng miễn dịch và giảm thiểu các biến chứng tiềm ẩn. Người bệnh cần đảm bảo cung cấp đủ các nhóm dưỡng chất thiết yếu, bao gồm protein, carbohydrate phức hợp, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất.
Thực phẩm F0 nên ăn để tăng cường sức khoẻ
Protein đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra kháng thể
Protein chất lượng cao
Protein đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra kháng thể và tế bào miễn dịch, đồng thời hỗ trợ sửa chữa mô bị tổn thương. Nghiên cứu từ Hiệp hội Dinh dưỡng Lâm sàng cho thấy, bệnh nhân COVID-19 cần khoảng 1.2-2g protein/kg cân nặng mỗi ngày, cao hơn 20-30% so với người khỏe mạnh.
Các nguồn protein tối ưu bao gồm:
- Thịt gia cầm nạc (gà, vịt không da)
- Cá biển giàu omega-3 (cá hồi, cá ngừ, cá thu)
- Trứng (đặc biệt là lòng trắng trứng)
- Đậu phụ và các chế phẩm từ đậu nành
- Các loại đậu (đậu lăng, đậu đen, đậu đỏ)
Đối với người gặp khó khăn khi ăn do mất vị giác hoặc mệt mỏi, có thể bổ sung protein dưới dạng sữa không đường, sữa chua Hy Lạp, hoặc sinh tố làm từ các loại hạt và trái cây.
Rau củ quả giàu vitamin và khoáng chất
Vitamin và khoáng chất đóng vai trò thiết yếu trong việc điều hòa phản ứng miễn dịch và giảm viêm. Nghiên cứu từ Đại học Harvard chỉ ra rằng, thiếu hụt vitamin D liên quan đến tình trạng COVID-19 nặng hơn và khả năng phục hồi chậm hơn.
Các dưỡng chất quan trọng và nguồn cung cấp:
- Vitamin C: Ớt chuông, cam, bưởi, ổi, kiwi, súp lơ
- Vitamin D: Cá béo, lòng đỏ trứng, nấm, phơi nắng sáng sớm
- Vitamin E: Hạnh nhân, hạt hướng dương, dầu olive
- Kẽm: Hàu, thịt đỏ nạc, hạt bí, mè
- Selen: Hạt Brazil, cá ngừ, thịt gà
Người bệnh nên ưu tiên rau củ quả theo mùa, tươi và đa dạng màu sắc, mỗi màu sắc đại diện cho các nhóm phytochemical khác nhau có tác dụng chống oxy hóa và kháng viêm.
Probiotics và prebiotics – Cân bằng hệ vi sinh đường ruột
COVID-19 có thể làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột, ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch và quá trình tiêu hóa. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Gut cho thấy, bổ sung probiotics có thể cải thiện triệu chứng tiêu hóa và rút ngắn thời gian điều trị.
Thực phẩm giàu probiotics:
- Sữa chua không đường
- Kefir (sữa lên men)
- Kim chi, dưa muối truyền thống
- Miso, tempeh
Thực phẩm giàu prebiotics (thức ăn cho lợi khuẩn):
- Tỏi, hành tây
- Chuối xanh
- Yến mạch, lúa mạch
- Atiso Jerusalem
Thực phẩm F0 không nên ăn trong quá trình điều trị
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa lượng natri cao
Thực phẩm chế biến và giàu natri
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa lượng natri cao, phụ gia và chất bảo quản có thể làm tăng tình trạng viêm và gây áp lực lên hệ tim mạch. Nghiên cứu từ Viện Tim mạch Quốc gia chỉ ra rằng, chế độ ăn nhiều muối làm tăng nguy cơ phù nề và có thể làm trầm trọng thêm tình trạng khó thở ở bệnh nhân COVID-19.
Các thực phẩm cần tránh:
- Thịt chế biến sẵn (xúc xích, lạp xưởng, giò chả công nghiệp)
- Mì gói, súp đóng hộp
- Đồ ăn nhanh, thức ăn chiên rán
- Bánh quy mặn, snack đóng gói
- Nước tương, nước mắm (nên giảm lượng sử dụng)
Đường và carbohydrate tinh chế
Đường và carbohydrate tinh chế có thể ức chế chức năng của bạch cầu trong vài giờ sau khi tiêu thụ, làm suy yếu phản ứng miễn dịch. Một nghiên cứu từ Đại học Y khoa California cho thấy, lượng đường cao trong máu liên quan đến việc gia tăng cytokine gây viêm, có thể làm trầm trọng hơn “cơn bão cytokine” ở bệnh nhân COVID-19 nặng.
Thực phẩm cần hạn chế:
- Đồ ngọt (bánh kẹo, sô-cô-la, kem)
- Nước ngọt có gas, nước trái cây đóng hộp
- Bánh mì trắng, cơm trắng (nên thay thế bằng ngũ cốc nguyên hạt)
- Bột mì tinh chế và các sản phẩm từ bột mì tinh chế
Chất kích thích và đồ uống có cồn
Rượu bia và các chất kích thích có tác động tiêu cực đến hệ miễn dịch và làm chậm quá trình phục hồi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, rượu làm suy yếu khả năng phản ứng của cơ thể với các tác nhân nhiễm trùng bằng cách ức chế các tế bào miễn dịch.
Nên tránh hoàn toàn:
- Tất cả các loại đồ uống có cồn
- Thuốc lá, thuốc lá điện tử
- Đồ uống chứa caffeine nồng độ cao (cà phê đặc, trà đặc)
Lưu ý quan trọng về chế độ dinh dưỡng cho F0
Bên cạnh việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, F0 cần chú ý đến một số yếu tố khác để tối ưu hóa dinh dưỡng và hỗ trợ quá trình hồi phục:
- Cá nhân hóa chế độ ăn: Mỗi người có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau dựa trên tình trạng bệnh, độ tuổi, cân nặng và bệnh nền. Người có bệnh nền như tiểu đường, tăng huyết áp cần tham khảo ý kiến bác sĩ về chế độ ăn phù hợp.
- Ưu tiên chia nhỏ bữa ăn: Ăn 5-6 bữa nhỏ thay vì 3 bữa lớn giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và duy trì năng lượng ổn định. Đặc biệt hiệu quả cho người bị mệt mỏi, chán ăn.
- Đảm bảo đủ nước: Uống 2-3 lít nước mỗi ngày giúp làm loãng dịch nhầy, dễ thở và hỗ trợ đào thải độc tố. Có thể bổ sung nước dừa, nước chanh pha loãng với mật ong để cung cấp thêm điện giải.
- Chú ý đến nhiệt độ thức ăn: Thức ăn ấm dễ tiêu hóa và có thể giúp làm dịu cổ họng bị viêm. Tránh thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh.
Kết luận
Qua bài viết bạn đọc cũng đã nắm được FO nên ăn gì và không nên ăn gì. Dinh dưỡng hợp lý là yếu tố không thể thiếu trong quá trình điều trị và hồi phục của F0. Thông qua việc ưu tiên thực phẩm giàu protein, vitamin, khoáng chất và probiotics, đồng thời hạn chế thực phẩm chế biến, đường và đồ uống có cồn, người bệnh có thể tăng cường sức đề kháng và rút ngắn thời gian hồi phục.
